کوچینگ به تکنیکهای مشاوره برای تغییری هدفمند میپردازد و قرار است تا شما را از میان چالشها و مشکلاتتان عبور داده تا چشمانداز بهتری از شرایط پیش رو ایجاد نماید. مشاوره کوچینگ دورنمایی گسترده دارد و شامل موضوعات متنوع از قبیل مشاوره سبک زندگی، مشاوره تحصیلی، مشاوره سلامت و… خواهد شد. اما بدون تردید بیزینس کوچینگ یا همان مشاوره کسب و کار یکی از کاربردیترین تکنیکهای کوچینگ است.
کسب وکارها در مسیر فعالیت خود با موانع جدی مواجه میشوند و گاهاً نمیتوانند دورنمایی جامع از اهداف پیش روی خود را محقق سازند. بیزینس کوچینگ در این بخش یعنی برای طرح جامعی از دورنمای کلی فضای اقتصادی کسب وکارها وارد عمل شده و به ارائه راهکارهایی مؤثر میپردازد. در این مقاله از مرکز بیزینس کوچینگ شوهاز در چابهار به معرفی انواع روشهای بیزینس کوچینگ میپردازیم و از انواع تکنیکهای مؤثر برای مشاوره کسب و کارها صحبت میکنیم.
نگاه به ساختار کلی انواع کوچینگ
اگر کوچینگ را نوعی راهبرد برای تحقق نیازها و یا اهداف فردی و سازمانی تلقی کنیم، روش اجرای آن در دو حالت کلی امکانپذیر است:
- کوچینگ داخلی (Internal Coaching)
- کوچینگ خارجی (External Coaching)
در هر دو روش قرار است تا از تکنیکهای راهبردی برای کسب موفقیت بیشتر، پیشرفت در کار و یا روابط اقتصادی و اجتماعی و حتی توسعه مهارتهای فردی و سازمانی استفاده کنیم تا در کل هدفی تعیین شده را محقق سازیم. اما چگونگی اجرا در این دو نوع کوچینگ متفاوت است:
- کوچینگ داخلی: در این روش فرد مجری کوچینگ در استخدام مجموعه قرار دارد و لازم است تا برای پیشرفت و تحقق اهداف سازمان فعالیت کند. کوچینگ داخلی بخشی از سازمان است و لزوماً وظایف آن جستجوی موانع و پیدا کردن راهکارها است. در عین حال وظایف مشورتی دارد و ایدههای راهبردی خود را طی جلساتی با مدیران مجموعه به اشتراک میگذارد.
- کوچینگ خارجی: در این روش از خدمات کوچینگ خارج از سازمان استفاده میکنیم. به این ترتیب کوچینگ تبدیل به یک نهاد مشاورهای خواهد شد که خارج از سازمان برای توسعه اهداف و ارائه راهکارها فعالیت میکند، اما لزوماً تحت تأثیر سازمان قرار ندارد.
هر کدام از این روشها را میتوانیم در سبکهای مختلف مانند کوچینگهای حضوری یا آنلاین و به شکل جلسات انفرادی یا گروهی اجرا کنیم.
تفاوت کوچینگ گروهی و انفرادی در چیست؟
روش برگزاری جلسات انواع کوچینگ متفاوت است و میتوانیم از هر دو نوع تکنیک کوچ فردی و یا گروهی استفاده کنیم. اما وقتی برای یک مجموعه به دنبال راهکار هستیم، چرا باید میان این دو نوع دستورالعمل کوچینگ تفاوت قائل شویم؟ اصولاً چه هنگام از کوچ فردی و چه هنگام از کوچ گروهی استفاده میکنیم؟
اگر چه کسبوکارها و یا سازمانها با حضور تعداد زیاد افراد فعالیت میکنند، اما لزوماً نیازی نیست تا همگی آنها در جریان استراتژیهای مدیریتی قرار بگیرند. به عنوان مثال کوچینگ رهبری از جمله جلسات انفرادی است که باید در آن به راهکارهای مؤثر در بهبود توان رهبری افراد توجه کنیم. در عین حال ممکن است که بخواهیم تا پرسنل یک سازمان را درباره جزئیات استراتژی پیش روی سازمان توجیه کنیم. در این صورت به برگزاری جلسات کوچینگ گروهی نیاز داریم. از طرفی بسیاری از راهکارها در توسعه گروهی سازمان امکانپذیر است که لزوم برگزاری روشهای بیزینس کوچینگ گروهی را متذکر میشود.
مطالعه کنید:تفاوت مدیر و رهبر
اهداف بیزینس کوچینگ چیست؟
مشاوره کسب و کار برای توسعه اهداف کلی بنگاههای تجاری و خدماتی فعالیت میکنند. سودآوری و یا فروش بیشتر بخشی از این برنامه جامع است، چرا که چشمانداز وسیع برای رشدی همه جانبه در کوچینگ کسب وکار مورد توجه قرار میگیرد.
در جلسات مشاوره کسب و کار افراد یا سازمانها به بیان مشکلات و یا چالشهای خود میپردازند و قرار است تا با همراهی مربی خود به چشماندازی تجارت محور برای اهداف آینده کسب وکار خود برسند. به این ترتیب بیزینس کوچینگ در تحلیل شرایط فعلی و تدوین برنامه جامع مقصد نهایی به کسب وکارها کمک میکند.
در دورههای بیزینس کوچینگ افراد به چگونگی بهرهمندی از حداکثر پتانسیلهای کسب وکار خود آشنا میشوند و میتوانند با تکیه بر این پتانسیلها برای کسب موفقیت بیشتر و یا شرایط بهتر اقدام کنند. تکنیکهای کوچینگ خود در چند دسته بندی کلی قرار میگیرد که در ادامه به معرفی تمامی شاخه ها می پردازیم.
آشنایی با انواع کوچینگ
کسب وکارها متفاوت هستند و نیاز به روشهای تخصصی مشاوره کسب و کار دارند. قاعدتاً نمیتوانیم با ارائهی فرمولی یکسان در رشد و توسعه اقتصادی همه کسب وکارها تأثیرگذار باشیم. به هر صورت شرایط اقتصادی یا مدیریت بنگاه های تجاری با یکدیگر متفاوت است. تفاوتهایی که ما را با انواع بیزینس کوچینگ آشنا میکند که به قرار زیر هستند:
- کوچینگ توسعه فردی
- کوچینگ سازمانی
- کوچینگ رهبری
- کوچینگ فروش
- کوچینگ عملکرد
- کوچینگ مهارتی
- کوچینگ اجرایی
- کوچینگ زندگی
- کوچینگ شغلی
- کوچینگ موفقیت
- کوچینگ رابطه
- کوچینگ کسب و کار( بیزینس کوچینگ)
همه این کوچینگها با هدف توسعه شرایط کسبوکار تدوین شدهاند و در آنها قرار است تا موانع موجود را برداشته و یا بهترین راهکار برای بهبود شرایط کار و کسب سود بیشتر را ارائه کرد. در ادامه بیشتر از این روش ها صحبت می کنیم.
کوچینگ توسعه فردی
بسیاری از کسب وکارها ساختاری فردی دارند. در این کسب وکارها افراد به تنهایی شغلی را راهاندازی کردهاند و قرار است تا با تکیه بر مهارتهای خود برای کسب سود بیشتر اقدام کنند. البته همه افراد به پیشرفت شغلی و شخصی خود در کسبوکارها نیاز دارند.
منظور از پیشرفت شغلی و یا شخصی لزوماً افزایش مهارت شغلی نیست. چرا که همه این افراد به هر حال از جزئیات اجرایی شغل خود اطلاع دارند. مثلاً یک نجار و یا یک فروشنده فرش به مهارتهای تخصصی شغل خود مسلط است؛ اما شاید به مهارتهای تکمیلی برای توسعه اقتصادی و زیربنایی این شغل نیاز داشته باشد. هدف از کوچینگ توسعه فردی ارائه راهکارهایی برای تسلط هر چه بیشتر افراد به شرایط حاکم بر بازار در کسب وکار خودشان است تا به این ترتیب بتوانند از موانع موجود عبور کنند.
کوچینگ سازمانی
بسیاری از کسب وکارها در قامت یک سازمان فعالیت میکنند و برای توسعه برنامههای اقتصادی خود نیاز به مدیریت جامع سازمانی دارند. در کوچینگ سازمانی برای شناسایی اهداف و دورنمای استراتژیک اقدام میکنیم. به شکلی که مدیران مجموعه به خوبی میتوانند به امور سیستماتیک سازمان خود مسلط شوند.
عموم سازمانها با مشکلات درون سازمانی مثلاً نبود یک برنامه جامع ارتباط هدفمند فعالیتها و برنامهها روبرو هستند. در مشاوره کسب و کار سازمانی به مدیران مجموعه برای پیدا کردن حفرهها و موانع موجود در سازمان کمک میکنیم و دورنمایی از برنامههای استراتژیک آنها ارائه میشود.
کوچینگ رهبری
این نوع کوچینگ مخصوص مدیران ارشد سازمانها و یا افراد مسئول و مجری اصلی کسب وکارهای انفرادی است. به نوعی قرار است تا به مسئولین هر کسب وکار کوچک و بزرگ برای تبدیل شدن به رهبری توانمند کمک کنیم.
در این روش به موانع موجود برای مدیریت منابع سازمانها و یا کسب وکارها میپردازیم و چالشهای پیش رو در طرح جامع سازوکارهای هر سازمان و یا نهاد اقتصادی را بررسی میکنیم. در چنین شرایطی معمولاً افراد مسئول یا همان رهبر به مشاورهای برای ارتباطی بهتر با سازمان خود نیاز دارد تا بتوانند از افراد حاضر در سازمان برای مدیریت بهتر مجموعه استفاده کنند.
کوچینگ فروش
کوچینگ فروش یکی از کاربردیترین تکنیکها در مشاوره کسب و کار است. در این نوع کوچینگ برای مدیریت نهادهای تجاری برنامه ریزی می کنیم و روشهای فروش حداکثری را بررسی خواهیم کرد. در این نوع مشاوره تمرکز بر روی افزایش مهارتهای تجاری افراد است. به شکلی که بتوانیم با تغییر برخی رفتارها و بهبود برخی مهارتها در افزایش فروش کسب وکارها تأثیرگذار باشیم. این نوع مشاوره بر رعایت بایدها و نبایدها در فروش کالاها و ارائه خدمات متمرکز است. در این نوع کوچینگ از تکنیکهای فروش بیشتر در بازارهای متفاوت با چالشهای متنوع و تغییرات پیش رو صحبت میکنیم.
کوچینگ عملکرد
این نوع کوچینگ تمرکز خود را بر روی تقویت ویژگیهای عملکردی فرد یا سازمان قرار داده است. به عنوان مثال میتوانید فردی را در جایگاه شغلی در نظر بگیرید و حالا باید برای افزایش اثربخشی و حداکثر بهرهوری در محل کار او اقدام کنید. تکنیکهای اجرایی این نوع کوچینگ بر پایه ساختارهای روانشناسی افراد در زمینههای تجاری، فرهنگی و یا مهارتی است.
از بیزینس کوچینگ عملکرد حتی میتوانیم در رفتار کلی یک سازمان نیز استفاده کنیم. در این روش قرار است تا جداگانه برای عملکرد بهتر تمامی کارمندان در همه سطوح راهکار داشته باشیم و به آنها در بهبود رفتار سازمانی و ارتقاء قابلیتهای کاری کمک کنیم. به این ترتیب با تدوین راهبرد جداگانه برای هر کارمند به الگوی کلی از سازمان با کارکرد بهتر دست پیدا میکنیم.
کوچینگ مهارتی
یکی از تکنیکهای بیزینس کوچینگ است که بر روی مهارت افراد متمرکز خواهد شد. در این نوع کوچینگ رویکردی انعطاف پذیر و تطبیقی برای توسعه هدفمند مهارت شغلی افراد داریم. کوچینگ مهارتی از جمله تکنیکهای راهبرد فردی است، یعنی انحصاراً برای تدوین برنامههایی به جهت ارتقای مهارت افراد کار میکند. اما در قدم بالاتر قاعدتاً با توسعه مهارتهای فردی میتوانیم انتظار عملکرد بهتر سازمانی را داشته باشیم.
در برنامههای کوچینگ فردی شرایط فعلی هر فرد منحصراً بررسی خواهد شد تا با دیدگاه کلی از نقاط ضعف و قوت برای توسعه مهارتهای او اقدام کنیم. راهکارهای ارائه شده فردی هستند که در جامعهای از کارمندان باعث تحقق اهداف سازمانی نیز خواهند شد.
کوچینگ اجرایی
نوعی تکنیک بیزینس کوچینگ است که بر مهارتهای رهبری افراد متمرکز میشود. از نگاه کلی بیزینس کوچینگ اجرایی ساختاری شبیه به کوچینگ مهارتی دارد، اما مهارت پیش رو چگونگی تعامل و یا رهبری دیگر افراد است.
در این نوع کوچینگ برای بهبود توانایی در رهبری افراد برنامهریزی میکنیم و سعی میکنیم تا فرد رهبر بتواند تعامل میان شرایط کار و زندگی خود را پیدا کند. اغلب از این نوع بیزینس کوچینگ برای مدیران و سرپرستان اجرایی در سازمانها استفاده میشود. همچنین مناسب مدیران تجاری و صاحبان کسبوکارهای بزرگ نیز میباشد.
کوچینگ زندگی
سبکی از برنامههای کوچینگ است که برای تحقق تغییرات مهم و بنیادین در سبک زندگی افراد برنامهریزی میکند. کوچینگ زندگی به افراد کمک میکند تا دیدگاه کاملی از شرایط فعلی خود داشته باشند و با ارائه راهکارها برای تحقق اهداف مد نظر فعالیت کنند.
در کوچینگ زندگی با دو نقطه سروکار داریم. نقطه کنونی (نقطه صفر) و نقطهی هدف که لازم است تا موشکافانه در ابعاد شخصیتی هر کسی بررسی شود. در کوچینگ زندگی به دنبال برنامههای روانشناسی و ارائه جملات انگیزشی نیستیم. بلکه قرار است تا با همکاری افراد شرایط کنونی آنها را یا همان نقطه صفر بررسی کنیم. سپس به تدوین خواستهها و اهداف افراد بپردازیم. در نهایت نیز به دنبال راهکار اجرایی برای عبور از نقطه صفر و ورود عملیاتی به نقطه هدف باشیم. به این ترتیب توانستهایم تا تغییراتی بنیادین را در زندگی افراد ایجاد کنیم. این تغییرات میتواند جنبههای شغلی، مهارتی، رفتارهای اجتماعی، ورزشی، شخصیتی و حتی علمی داشته باشد. در هر صورت با استفاده از تکنیکهای کوچینگ زندگی برای ایجاد زندگی پر تحرکتر به همراه شناسایی درست ارزشها، شناخت موانع و راهکارهای عملیاتی اقدام میکنیم.
کوچینگ شغلی
این نوع بیزینس کوچینگ با هدف توسعه شغلی برنامهریزی میشود. معمولاً افراد در مسیر فعالیتهای شغلی خود با مشکلات متعدد روبرو هستند که گاهاً آنها را به چالش کشیده و حتی ناامید میکند. افرادی که تازه کسبوکاری را راهاندازی کردهاند، همواره در چنین شرایط بحرانی قرار دارند که با استفاده از تکنیکهای کوچینگ شغلی میتوانیم چالشهای شغلی را شناسایی کرده و به افراد انگیزه دهیم تا با همتی بیشتر اما بینش عمیقتر در زمینه شغلی خود حاضر باشند.
در کوچینگ شغلی قرار نیست تا افراد را در کوهی از جملات انگیزشی رها کنیم؛ بلکه قرار است تا با او همقدم شده و با شناسایی چالشهای شغلی برای رفع موانع اقدام کنیم. راهکارهای کوچینگ شغلی شباهتهای عینی به مشاوره کسبوکار دارد، ولی در جایگاهی بالاتر برای ورود عملیاتی به جهت تقویت نقاط مثبت، شناسایی حفرههای شغلی و ایجاد انگیزه در افراد وارد عمل میشود.
کوچینگ موفقیت
تعریف شما از موفقیت چیست؟ پاسخ به این سوال ساده برای هر کسی تعریف متفاوتی دارد و قاعدتاً هر کسی ممکن است که تا حدودی به عدم تحقق اهداف خود با توجه به استعدادها و یا تلاش خود بیاندیشد. اصولا کسانی که فکر میکنند جایگاه فعلی آنها با استعدادها و یا تلاش آنها همخوانی ندارند، از خدمات کوچینگ موفقیت استفاده میکنند.
معمولاً افراد در اهداف خود نگاهی تکبعدی دارند و صرفاً به تلاش پیوسته اما بدون برنامه میپردازند. در عین حال ممکن است که در شناسایی استعدادهای خود اشتباه کرده باشند. نقش کوچینگ موفقیت روبرو کردن افراد با مسائل کلی از اهداف آنها است. در یک بیان سادهتر میتوانیم بگوییم که شما برای موفقیت در جایگاهی خاص تلاش میکنید، اما آیا از تمامی زوایا به این مسیر نگاه کردهاید؟ در بیزینس کوچینگ موفقیت به افراد کمک میکنیم تا زوایای مختلف از شرایط پیش رو را بررسی کرده و از هماکنون برنامه بهتری برای تلاش و کسب موفقیت داشته باشند. این نوع کوچینگ صرفاً برای موفقیتهای شغلی و یا کسب درآمد بیشتر نیست، بلکه برای رسیدن به سبک زندگی بهتر توأمان با شادی و موفقیت برنامهریزی میکند.
کوچینگ رابطه
کوچینگ رابطه برای ارائه راهکارهای مناسب ارتباط با دیگر افراد است. این نوع کوچینگ اگر چه شامل روابط صمیمانه و حتی عاشقانه میشود؛ اما در جایگاهی بالاتر به چگونگی برقراری روابط اجتماعی افراد میپردازد.
معمولاً افرادی که به هر ترتیبی مانند دوستیابی نمیتوانند با دیگران رابطه برقرار کنند، به این نوع کوچینگ راهبردی نیاز دارند. از طرفی نوع روابط با یکدیگر متفاوت است. مثلاً روابط دوستیابی با روابط شغلی و تجاری و حتی روابط خدماتی متفاوت است. در هر صورت به مهارتها برای ایجاد ارتباط با دیگر افراد نیاز داریم. در کوچینگ رابطه برای رسیدن به این مهارتها در افراد راهکار ارائه میشود.
کوچینگ کسبوکار
بیزینس کوچینگ یا همان کوچینگ کسبوکار از کاربردیترین انواع کوچینگ است که مستقیم با ساختار اقتصادی کسبوکارها سروکار دارد. البته برای این ارتباط به بررسی جنبههای فرهنگی، اجتماعی، صنعتی و حتی توسعه بازار کسبوکارها میپردازد.
بیزینس کوچینگ یک نوع تعامل اجرایی با محیط کسبوکار است و اهداف آن فراتر از مشاوره کسبوکار برای ارائه راهکارهای عملیاتی است. هدف از بیزینس کوچینگ ارائه برنامه مدیریتی برای پیدا کردن نقاط ضعف و قدرت کسب و کارها است تا بتوانیم از آنها به جهت بهبود عملکرد شرکت استفاده کنیم.
بیزینس کوچینگ صرفا یک مشاوره ساده نیست، بلکه به تعامل پویا میان کارفرما و کوچ میانجامد. به شکلی که کوچینگ میتواند در تعامل همه جانبه با کارفرما برای شناسایی شرایط کسب و کار اقدام کرده و به ارائه راهکارهای عملیاتی بپردازد. در عین حال حین اجرای راهکارها همراه کارفرما است تا در کنار او قدم به قدم مسیر رشد کسبوکار را بررسی تناید.
توصیههایی برای استفاده از روش های بیزینس کوچینگ
اگر برای توسعه کسبوکار خود و یا بهبود عملکرد سازمانی به تکنیک های بیزینس کوچینگ نیاز دارید، بهتر است تا در همین قدم ابتدایی نوع چالشها و مشکلات خود را بررسی کنید. لزوماً قرار نیست تا افراد در کسب وکارهای کوچک از کوچینگ توسعه فردی استفاده کنند. گاهی حتی در رفتار یک سازمان نیز به دورنمایی از توسعه مهارتهای فردی نیاز داریم.
از طرفی حتی کوچکترین کسب وکارها نیز دورنمای سازمانی دارند و باید نگرشی ساختاریافته در کسب وکار آنها صورت بگیرد. لذا در عمل تمامی این انواع بیزینس کوچینگ یک هدف کلی را دنبال میکنند؛ اما چگونگی بهرهمندی از این تکنیکها در نوع نگاه کوچینگ متفاوت است و قاعدتاً به مهارت مشاوره برای تحلیل هر چه بهتر شرایط نیاز دارند. برای کسب انواع کوچینگ در سطح انفرادی و یا سازمانی می توانید از خدمات تخصصی مرکز بیزنیس کوچینگ شوهاز در چابهار استفاده کنید. ما در شوهاز کنار شما هستیم تا به شما برای عبور از چالش ها و موانع شغلی، کمک کنیم.
