استارتاپها از همان ابتدای آغاز فعالیت خود در شرایط حساسی قرار دارند. هیچ موردی از هیچ کسب و کار موفق را نمیتوانیم پیدا کنیم که از همان ابتدا روند باثبات و شرایطی ایدهآل را سپری کرده باشد. چالشها همیشه هستند و این چالشهای به ظاهر ساده برای کسب و کارهای نوپا تبدیل به مشکلات بزرگ میشوند. اهمیت مشاوره کسب و کار در پیدا کردن مسیر توسعه و تداوم موفقیتها با برنامهریزی در استارتاپها است.
برای موفقیت در کسب و کارها به چه ابزارهایی نیاز دارید؟ سنگ بنای هر کسب و کاری در توسعه بازار است و باید توانایی تعامل با محیط تجاری خود را داشته باشد. پیدا کردن بازارها، راههای ورود به بازار، چگونگی تبلیغات و… همگی کلاف پیچیده شبکه سازی در کسب و کارها هستند که هر استارتاپی به فراخور نوع فعالیت خود باید آن را سپری کند. کسب و کارهای نوپا به خدمات مشاورهای نیاز دارند تا بتوانند در رقابت پیچیده تجارت امروز، جایی در میان بهترینهای بازار داشته باشند. اما مشاوره کسب و کار چگونه به استارتاپها برای توسعه فعالیتهای تجاری کمک میکنند؟ در این مقاله از گروه کوچینگ شوهاز به بررسی این موضوع میپردازیم.
مشاوره کسب و کار چیست؟
قبل از آنکه به اهمیت و یا وظایف مشاوره کسب و کار بپردازیم، لازم است تا ماهیت این خدمات تجاری را بررسی کنیم. اصولاً منظور از مشاوره در حوزه کسب و کارها چیست؟ و قرار است تا این مشاورهها برای چه منظور و یا ارتقای چه هدفی انجام پذیرد؟
مشاوره کسب و کار در اصل حضور یک فرد یا یک تیم در کنار صاحبان و یا مدیران کسب و کارها است که برای بهبود فعالیتهای سازمانی، توسعه تجاری و افزایش فروش، پیشگیری مشکلات و پیدا کردن چالشها و ارائه راهحل ها فعالیت میکنند. به این ترتیب مشاوره یک نوع نهاد برون سازمانی است و یا میتواند در خدمت سازمان باشد که با هدف همفکری در کنار کسب و کارها حضور دارد.
برخی به اشتباه فکر میکنند که مشاورها باید همه چیز را بدانند و در آن واحد خدمات عالی مشاورهای و راهحلهای کلیدی را عرضه کنند. اما اصل ماجرا در بهرهمندی از خرد جمعی است. مشاور کسب و کار، فردی آگاه و باتجربه است که میتواند در بررسی مشکلات و همفکری جهت راهکارهای مفید کنار کسب و کارها باشد. به این ترتیب با یک جریان روبهرو هستیم که شامل همفکری، برنامهریزی و راهکارهای عملیاتی میشود.
مطالعه کنید:7 تکنیک شناسایی نیاز بازار که تا به حال نمیدانستید
وظایف مشاوره کسب و کار
برای وظایف مشاوره کسب و کارها نمیتوانیم فرمول معینی را تدوین نماییم و بگوییم که این فرد با هدف مشاوره قرار است تا این فهرست از فعالیتها را انجام بدهد. اصولاً ماهیت مشاوره با تعریف دقیق وظایف همخوانی ندارد. مشاوره با هدف پیدا کردن راهکارها و غلبه بر چالشها همراه ما است و قطعاً در مسیر فعالیت کسب و کارهای نوپا با شرایط کاملاً متغیر و مشکلات گاهاً بسیار متفاوت روبهرو هستیم. با این حساب وظایف کلی مشاوره کسب و کار را میتوانیم در موارد زیر خلاصه کنیم:
- شناسایی موانع رشد و یا کارایی بهتر کسب و کارها
- ارائه راهکار برای تغییرات هدفمند در کسب و کارها
- کمک به اجرای برنامه تغییرات در کسب و کارها
- بررسی شرایط خارج از ریتم روتین کسب و کار برای رشد بیشتر
- توسعه اهداف و تعیین استراتژی و برنامهریزی برای تحقق آنها
- پیش بینی مشکلات و ارائه راهکار جهت جلوگیری از آنها
- تدوین استراتژیهای کوتاه مدت، بلند مدت و…
- تجزیه و تحلیل پتانسیل استارتاپها در توسعه بازار و افزایش بهرهوری
- و…
چرا کسب و کارهای نوپا به مشاوره نیاز دارند؟
این طور نیست که فقط تازهکارها باید از خدمات مشاوره کسب و کار استفاده کنند. جمع بزرگی از خدمات مشاوره کسب و کار برای شرکتهای بزرگ و کاملاً پویا و شناخته شده انجام میشود. زیرا آنها به اهمیت تحلیل شرایط کنونی و برنامهریزی برای تحقق اهداف بلند مدت واقف هستند و بارها و بارها از خدمات مشاورهای استفاده میکنند. ولی ماجرا برای استارتاپها متفاوت است و اهمیت مشاوره دوچندان می شود.
وقتی یک کسب و کار تازه در مسیر فعالیت خود قرار میگیرد، با دامنه بزرگی از چالشها روبرو است. افراد حاضر در آن استارتاپ قطعاً در زمینه شغلی خود مهارت بالایی دارند؛ اما آیا میتوانند به خوبی بازار هدف را شناسایی کنند؟ و یا از تکنیکهای نوین بازاریابی اطلاع دارند؟ آیا میتوانند وضعیت رقبا را به طور کامل تحلیل کنند؟ و… .
توجه کنید که کسب و کارها با کنار هم قرار گرفتن چندین مهارت شکل میگیرند و اهمیت مشاوره کسب و کار در استارتاپها بهرهمندی از مهارتهای مکمل در کنار هدف اصلی آن کسب و کار است. از مشاوره کسب و کارها میتوانیم انتظار موارد زیر را داشته باشیم.
مطالعه کنید:5 فرصت سرمایه گذاری فوقالعاده در چابهار
تدوین مسیر واقع بینانه برای کسب و کار
عدم اطلاع از شرایط اجتماعی و یا تغییرات بازار مشکل جدی کسب و کارهای نوپا است. این کسب و کارها معمولاً اهداف بلند پروازانه و یا بلندمدت دارند. این در حالی است که مشکلات آنها درست زیر پایشان را خالی میکند. مشاوره کسب و کار میتواند به استارتاپهای نوپا برای تدوین یک استراتژی واقع بینانه کمک کند و آنها را از شرایط کنونی مطلع سازد.
بهرهوری از فناوری در کسب و کار
استارتاپها برای دیده شدن به حضور در فضاهای اینترنتی نیاز دارند. جاییکه تمام قد در اختیار فناوریهای نوین در توسعه کسب و کارها مورد توجه خیل بسیار زیادی از افراد قرار گرفته است. یکی از موارد کلیدی برای اهمیت مشاوره کسب و کارهای نوپا چگونگی حضور در فناوریهای دنیای مدرن است. شبکههای اجتماعی، سایتهای اینترنتی، خدمات ایمیلی، انواع بنرها و تبلیغات در اینترنت و یا هر رسانه جمعی دیگر و… همگی در دایره بزرگ استفاده از فناوری برای توسعه کسب و کارها قرار دارند. در عین حال این فضاها فقط برای تبلیغ نیستند و در بسیاری از موارد به خلق و توسعه عرضه کالا و ارائه خدمات اینترنتی میانجامد. عرصهای که برای موفقیت در آن باید از راهنماییهای افراد آگاه استفاده کنید.
ارائه راهکارهای طراحی پلن مارکتینگ
مشاوره کسب و کار استارتاپ میتواند در توسعه پلن مارکتینگ مجموعه به کار گرفته شود. موضوعی که حالا با عنوان Upstream Marketing (آپ استریم مارکتینگ) میشناسیم. در واقع این اصطلاح نوعی بازاریابی بر پایه طرح کلان و بالادستی است که به دورنمایی بلند مدت از توسعه کسب و کارهای نوپا میپردازد.
استارتاپها آنقدر در مشکلات روزمره خودشان غرق میشوند که گاهاً نمیتوانند دورنمایی از آینده و طرح یک چشمانداز کلی و بلندمدت داشته باشند. اما بدون نگاه در آینده و با رفع کردن چالشهای روزمره نمیتوانند موفقیتهای بزرگ را تجربه کنند. اهمیت مشاوره کسب و کار برای استارتاپها توسعه چشمانداز آنها در برنامهای بلند مدت است. البته تدوین همین چشمانداز بلند مدت ساده نیست و باید با تحلیل دقیق رقبا، شرایط بازار و بررسی پتانسیلها و… انجام شود.
تغییرات هدفمند برای توسعه پایدار
گاهی استارتاپها در پروسه فعالیت جاری خود قفل میکنند. انگار قرار نیست تا قدمی رو به جلو بردارند و همه چیز در حالت سکون ادامه پیدا میکند. قطعاً جایی در روند روزمرگی آن کسب و کارهای نوپا مناسب نیست که مانع حرکت رو به جلوی آنها شده است. تکنیکهای Paradigm Shift (پارادایم شیفت) برای چنین شرایطی است. زمانی که میتوانیم از مشاوره کسب و کار برای تغییر یا توسعه زیربنایی با هدف رشد بیشتر استفاده کنیم.
اهمیت مشاوره کسب و کار، تدوین یک پلن اجرایی است. پلنی که ساختار کلی استارتاپ را در یک برنامه جامع و هدفمند قرار داده و آن را برای تغییرات زیربنایی و توسعه پایدار آماده میکند. استفاده از تکنیکهای بازاریابی فردی بر پایه استفاده از شبکههای اجتماعی یکی از همین موارد کاربردی پارادایم شیفت هستند.
رشد فروش
فروش کالا یا خدمات بزرگترین چالش استارتاپها است. آنها تازه وارد میدان رقابت شدهاند و در این میدان باید با دیگر کسب و کارهای رقیب که تجربه بالاتری دارند و بازاری را دستوپا کردهاند، رقابت کنند. وقتی پای صحبت مدیران کسب و کارهای نوپا مینشینیم، تقریباً همگی آنها سردرگم هستند که چرا با وجود عرضه کالای خوب با قیمت خوب و حتی خدمات عالی نمیتوانند فروش مناسبی داشته باشند؟ خب، احتمالاً آنها بازار هدف مناسبی را جستوجو نمیکنند و یا در بازار هدف خود به شکل مناسبی حضور ندارند. عدم تجربه چالش جدی است و مشاوره کسب و کار میتواند به آنها در پیدا کردن بهترین مدل فروش کالا و یا خدمات کمک کند. تکنیکهای مؤثر در پیدا کردن مدل فروش بهتر به قرار زیر هستند:
- بررسی بازارهای جدید و حضور در آنها برای پیشی گرفتن از رقبا
- سعی در تغییر مدلهای ناکارآمد بازاریابی و تدوین روشها براساس نیاز بازار و مشتریان
- تدوین یک برنامه بهینه برای طی شدن عملیات فروش
- تهیه استراتژی برای به دست آوردن سهم بیشتری از بازار
- تدوین برنامههای آموزش رشد تیم فروش
- و…
بهینه کردن مدل ذهنی کسب و کارها
دلیل رشد نکردن بسیاری از استارتاپها و یا مواجه شدن با چالشهای پیدرپی آنها را باید در مدل ذهنی غلط آنها جستجو کنیم. متأسفانه در این آیتم از اهمیت مشاوره کسب و کار گاهاً با مقاومت استارتاپها نیز مواجه میشویم. مدل ذهنی غلط چیزی نیست که به راحتی قابل تعریف باشد. هر کسی قطعاً ادعا میکند که روش مدیریتی و یا برنامههای اجرایی بهتری دارد. این مدل ذهنی گاهی فضایی تعصبی گرفته و حتی سفت و سخت در چالش تفکرات کلاسیک و سنتی گرفتار است. اما کسب و کارهای نوپا باید بدانند که لازمهی موفقیت، صرفاً تهیه کالای خوب و ارائه خدمات عالی نیست؛ بلکه آنها به تحولی در مدل ذهنی خود نیز نیاز دارند.
مطالعه کنید:دلایل نیاز به مشاور کسب و کار
مشاوره کسب و کار در چه مواردی مفید است؟
وقتی تازه کسب و کاری را راهاندازی کردهاید، باید خودتان را برای رویارویی با انواع مشکلات و چالشها آماده کنید. از طرفی باید چشمانداز کاملی از آینده داشته باشید و در هر قدم به توسعهای پایدار فکر کنید. قطعاً شما همه چیز را نمیدانید. از طرفی مشاورها هم دانای کل نیستند؛ اما در یک همفکری میتوان راهکارهای بهتری برای عبور از مشکلات ارائه کرد. یک مشاوره کسب و کار استارتاپی میتواند در موارد زیر مفید باشد:
- چگونه از رقبای خود پیشی بگیرید؟
- از چه استراتژیهایی برای کسب سهم بیشتر بود بازار استفاده کنید؟
- چگونه از تکنیکهای ریفرال مارکتینگ برای وفادار کردن مشتریان خود استفاده کنید؟
- چگونه اعتبار برند تازه تأسیس خود را افزایش دهید؟
- از چه نوع تکنیکهای بازاریابی استفاده کنید؟
- چگونه و با استفاده از چه ابزارهایی برای تبلیغ کسب و کار خود اقدام کنید؟
- این تبلیغات چگونه باشد و چه بازار هدفی را دنبال کنند؟
- و…
توصیههایی برای کسب و کارهای نوپا
همت شما برای آغاز کسب و کارهای نوپا ستودنی است؛ اما در این مسیر باید آگاهانه قدم بردارید. مدیران کسب و کارهای نوپا پرتلاش هستند و قطعاً همه چیز را نمیدانند و در تمامی چالشها تجربه اندوزی نکردهاند. پیشگیری از مشکلات، راهکار بهتری است تا بخواهید پس از وقوع آنها برای حلشان دست به کار شوید. اهمیت مشاوره کسب و کارهای نوپا در به چالش کشیدن مشکلات است تا قبل از آنکه بیایند، آنها را شناسایی کرده و راهکار تقابل با آنها را بلد باشید.
