۱۰ نشانه یک مدیر موفق
مدیر قلب هر سازمان است و تصمیمات آن در موفقیت و تحقق اهداف سازمانی کاملاً تأثیرگذار است. تمامی افراد حاضر در تیم تحت تأثیر نظرات، تصمیمات، تحقیقات و حتی دلگرمی و خواستههای مدیر قرار میگیرند. حضور مدیری کارآمد مرز موفقیت تا شکست برنامههای سازمان یافته خواهد شد.
ویژگی های مدیر موفق چیست؟
مدیر باید توانایی رهبری مجموعه خود را داشته باشد. لازمه رهبری کردن، لزوماً اشراف کامل و تسلط علمی و اجرایی نیست. بلکه هنر مدیریت در استفاده از افراد سازمانی است تا از نظرات مشاورهای آنها برای اتخاذ بهترین تصمیمات استفاده کنیم. مدیریت با رهبری سازمان انجام میشود و لازمه رهبری، اتخاذ تصمیمهایی حساب شده است. برای تصمیمسازی نیز باید هنر استفاده از اطلاعات و بهرهمندی از تجربه و یا داشتههای دیگران را بدانیم. در این مقاله به 10 نشانه یک مدیر موفق اشاره خواهیم کرد. اما قبل از بیان این نشانهها لازم است تا با مفهوم رهبری در سازمان آشنا شوید.
اهمیت رهبری در مدیریت سازمانی و ۱۰ نشانه یک مدیر موفق
گاهی یک تصمیم ساده مدیر به دستاوردهای بزرگ ختم میشود. گاهی هم عدم توانایی تصمیم سازی مدیران باعث سردرگمی سازمان خواهد شد. رهبری، مرز ناپیدای مدیران موفق و شبه مدیران است. بدون تردید کسانی میتوانند الگوی مدیر موفق را تداعی سازند که در قدم نخست از توانایی رهبری تیم خود برخوردار باشند. اما این رهبری کردن دقیقاً چیست؟
منظور از رهبری لزوماً دستور دادن و یا تصمیم گرفتن نیست؛ بلکه توانایی ایجاد تعاملی سازنده با افراد درون سازمانی است. به این ترتیب با رهبری درست میتوانیم در افراد تأثیر مثبت گذاشته و در آنها انگیزه بهتری برای انجام کارها ایجاد کنیم. مدیران استبدادی افراد داخل سازمان را مانند ربات میبینند که باید بدون هیچ بازخوردی دستورات مدیریتی را تمام و کمال انجام بدهند. چنین مدیرانی خیلی زود تنها میشوند. زیرا در سازمان زیر نظر آنها محیط مناسب بیان نظرات، ایدهها و یا خلاقیتها و حتی انتقاد و… وجود ندارد.
این مدیرها خصوصیات رهبری ندارند و نمیتوانند از پتانسیل افراد موجود در سازمان استفاده کنند. اما مدیران با تفکر رهبری از حضور افراد در کنار خود استفاده میکنند. به این ترتیب با افرادی باانگیزه، مسئول، متفکر و پرهیجان همکار میشوند که به او در امر اتخاذ بهترین تصمیمات کمک میکنند. از خصوصیات مدیر موفق توانایی رهبری کردن است. در ادامه نیز به چند نکته ساده از مدیری با مهارت رهبری اشاره خواهیم کرد.
خصوصیات مدیرانی که توانایی رهبری کردن دارند
موفقیت مدیران از خودشان آغاز شده و در سازمان تجلی پیدا میکند. مدیر خوب در ابتدا درک کاملی از شخصیت خود دارد و با اطلاع از تواناییهای خود برای پوشش نقاط ضعف دست به کار شده و به این ترتیب یک تیم کارآمد از مشاوران را تدارک میبیند. همین تفکر است که سنگ بنای رهبری در سازمان را پایهریزی خواهد کرد. خصوصیات مدیر با توانایی رهبری کردن به قرار زیر است:
-
اعتماد به نفس:
اولبن نشانه از ۱۰ نشانه یک مدیر موفق، اعتماد به نفس اولین و مهمترین ویژگی مدیر موفق است. مدیران در جایگاه حساس تصمیم سازی قرار دارند. شاید برای تصمیم گرفتن، از نظر مشاوره کارشناسان استفاده میکنند؛ اما در نهایت باید مسئولیت تصمیمات خود را بر عهده بگیرند. در عین حال لازم است تا بر تصمیم خود ثابت قدم باشند.
تصمیمسازی و در نهایت ثابت قدم بودن، مرحله بحرانی شخصیت مدیران موفق است. در غیر این صورت ممکن است در لحظات اضطراری از توان کافی اتخاذ تصمیمات کلیدی برخوردار نباشند. در عین حال ممکن است با بروز مشکلات و پیش نرفتن اهداف از تصمیم گرفته شده پشیمان شوند. راهکار داشتن اعتماد به نفس در مدیران است. مدیری که به تواناییهای خود باور دارد و از شجاعت کافی اتخاذ تصمیم و توانایی ثبات قدم برخوردار است، قطعاً نتایج بهتری را از مدیران با اعتماد به نفس کم به دست خواهد آورد.
-
داشتن تفکر مثبت:
مدیران مشکوک، متزلزل و یا بیاعتماد هرگز نمیتوانند در سازمان خود موفق باشند. مثبت اندیشی، لازمه خصوصیات مدیران است. مدیران با تفکر مثبت به خوبی با زیردستان خود ارتباط میگیرند. در عین حال هنگام مواجه شدن با مشکلات، چالشها، حوادث و… خودشان را نمیبازند. از طرفی اسیر تفکرات منفی و ناامیدکننده نیستند. در عین حال مهمتر از همه نسبت به اطرافیان خود اطمینان خاطر دارند. اطمینانی که به اطرافیان مدیر منتقل شده و از آنها کارمندانی مسئول و دلسوز میسازد. ذهنیت مثبت مدیران به سرعت در کل سازمان توسعه پیدا میکند و ذهنیت سازمانی را مثبت خواهد کرد.
-
وظیفه شناسی:
وظیفه شناسی یکی از مهمترین نشانههای مدیر موفق است. مدیرانی که از زیر بار مسئولیت خود شانه خالی میکنند، هرگز به جزئیات اجرایی سازمان مسلط نخواهند شد. شیرازه سازمان به زودی از اختیار این مدیران خارج شده و هر کسی ساز خودش را میزند.
هر مدیر در سازمان مسئولیتهایی دارد و نباید بیتفاوت این مسئولیتها را به دیگران واگذار کند. واگذاری وظایف بخشی از برنامه مدیران است. اما تفاوت مدیر موفق و شبه مدیرها در پیگیری مسئولیتها است. مدیران موفق یا مسئولیت خود را واگذار نمیکنند و یا در صورت تخصیص وظایف به زیردستان پیگیر تمامی جریانها هستند. به هر حال انجام وظایف اولین اولویت هر مدیر موفق در هر سازمانی است.
-
پیش بینی آینده:
مدیران با تصمیمات خود خط و مش سازمانها را تعیین میکنند و مسیر عبور سازمان از مشکلات و چالشها را معین خواهند کرد. اما بدون در نظر گرفتن آینده چطور این کار را انجام میدهند؟ بدون آینده نگری تصمیم سازی بیمعنی است و حتی میتواند باعث سردرگمی شود و یا به شکست و انحلال سازمان بیانجامد.
منظور از آینده نگری صرفاً پیشگویی نیست. هیچکسی نمیداند که در آینده چه اتفاقاتی میافتد. اما میتوانیم خط و مش و اهداف پیش روی سازمان را تدوین نماییم. ویژگی های مدیر موفق تدوین اهداف و برنامههای سازمانی در آینده است. چرا که بدون تدوین اهداف هرگز نمیتوانیم برای برنامهریزی و تدوین استراتژی دست به کار شویم.
-
توانایی ارتباط با دیگران:
ارتباط برقرار کردن درست و به جا از نشانه های مدیر موفق است. مدیران در تعامل با افراد گوناگون درون سازمانی و یا بیرونی از سازمان قرار میگیرند. آنها برای اشراف کامل بر سازمان به ارتباط با افراد زیردست خود نیاز دارند. در عین حال به جهت موفقیت سازمان باید در تعامل با دیگر مدیران و افراد خارج از سازمان باشند. توانایی ارتباط خوب برگ برنده مدیرانی است که میتوانند از حضور افراد برای پیشبرد اهداف سازمان استفاده کنند.
-
هنر شفافیت:
مدیران محافظهکار در دراز مدت به افراد غیرمطمئن در نزد افراد سازمان و حتی اشخاص خارج از سازمان تبدیل میشوند. شفاف بودن، برگ برنده مدیرانی است که در دراز مدت موفقیتهای بزرگی را تجربه میکنند. البته منظور از شفاف بودن لزوماً بیان همه چیز نیست. به هر حال هر شرکت سیاستهایی دارد که باید در دایره مدیریتی محفوظ باقی بماند. اما عدم صداقت، هنر مدیریت را تخریب میکند. مدیران باید با زیردستان خود صادق باشند. مدیر دروغگو که به بهانه مصلحت اندیشی اطلاعات غلط را در اختیار اطرافیان خود قرار میدهد و یا تصمیمات خود را بر پایه محافظهکاری میگیرد، در نزد اطرافیان خود به فردی غیر قابل اعتماد تبدیل میشود. در ادامه این احتمال وجود دارد که زیردستان به دستورات چنین مدیری گوش ندهند و برنامههای او را اجرا نکنند. چرا که شفافیتی در کار او وجود ندارد.
-
هنر همدلی:
مدیر، نقش پدر معنوی سازمان را دارد. افراد درون سازمانی منتظر توجه و حس همدلی مدیر هستند تا با انگیزه بیشتر فعالیت کنند. تجربه نشان داده است که افراد از حضور مدیران بیتفاوت استقبال نمیکنند. اما در مقابل نسبت به کوچکترین توجه مدیر انگیزه مضاعف پیدا میکنند.
در هر سازمان افراد گوناگون در پستهای متفاوت مشغول هستند و همیشه به این فکر میکنند که در آن مسئولیت دیده نمیشوند. همدلی مدیران، حس دیده شدن در کارمندان را زنده میکند. در عین حال باعث میشود تا مدیر در نزد آنها به فردی آگاه، دلسوز، مهربان و ارزشمند تبدیل شود. مدیر موفق از مهارت همدلی برخوردار است. همدلی کردن صرفاً صحبتهای صمیمانه با زیردستان نیست؛ بلکه حس عمیق همراهی و درک خواستهها، نیازها و نگرانیهای افراد است.
-
مهارت واگذاری مسئولیت:
تقسیم وظایف از جمله مهارتهای استراتژیک مدیر موفق است. هر مدیری در هر سازمانی حتی خیلی کوچک و یا خیلی بزرگ با مجموعهای از افراد روبرو است. این افراد هر کدام مهارتها و تواناییهایی دارند. ویژگی های مدیر موفق شناسایی مناسب توانایی افراد سازمان است تا از آنها در مسئولیتهای مناسب استفاده کند. در عین حال حتی ممکن است برای تقسیم وظایف برای جذب نیروهای متخصص جدید دست به کار شود. در این صورت باید بداند که جهت پست مد نظر چه افرادی و با چه مهارتی را جذب کند.
تفویض وظایف بدون در نظر گرفتن شایسته سالاری زیربنای مدیریتی سازمان را به هم میریزد. در عین حال تیم سازی و باند بازی آفت سازمانی است که قطعاً در اعتبار و جایگاه مدیر تأثیر نامطلوب میگذارد. اهمیت به شایسته سالاری خصوصیات مدیر موفق است.
-
شوق انجام وظایف:
برای مدیریت به انگیزه نیاز دارید و باید این انگیزه را به تمامی افراد داخل سازمان منتقل کنید. مدیران بیانگیزه که هیچ شوقی برای انجام وظایف ندارند و تنها از سر اجبار مسئولیتهای خود را انجام میدهند، هرگز نمیتوانند موفقیتهای چشمگیری را تجربه کنند. ماجرا خیلی ساده است؛ زیرا مدیر بیانگیزه دیگر حس و حال خلاقیت ندارد. چنین مدیری نسبت به جریانهای پیش روی سازمان بیتفاوت است و حتی زحمت بررسی چالشها و مواجه شدن با مشکلات را نمیپذیرد. مدیران بیانگیزه دل از سازمان خود کندهاند و قاعدتاً نمیتوانند در سازمان تحت مدیریت خود مؤثر ظاهر شوند.
10. حیا:
مدیر موفق از لحاظ شخصیتی انسانی فروتن و متواضع است. مدیران خودخواه و یا مغرور خیلی زود از چشم کارمندان میافتند و نمیتوانند به راحتی با آنها ارتباط برقرار کنند. گویی همواره یک دیوار ناپیدا میان مدیر مغرور و کارمند مسئول وجود دارد که از نزدیک شدن آنها به یکدیگر جلوگیری میکند. غرور مدیران همان دیوار سخت و بلندی است که نمیگذارد تا آنها به خوبی نهاد خود را رصد کنند. اما مدیرانی که تواضع دارند، به راحتی در لایههای عمیق نهاد مدیریتی خود وارد شده و به خوبی به محیط کار مسلط میشوند.
بهتر است بدانید که متواضع بودن به منزلهی خودمانی شدن نیست. مدیر موفق میداند که باید مرزی میان خود و افراد سازمان ایجاد کند تا به بهانه تواضع هر کسی را گستاخ نکرده و جایگاه مدیریتی را به خطر نیاندازد. این هنری است که مدیران موفق به خوبی از پس آن بر میآیند.
توصیههایی برای آنکه مدیر موفق باشید
مختصر و مفید از ۱۰ خصوصیات مدیر موفق صحبت کردیم. در این موارد به ویژگیهای مدیر موفق پرداختیم و آنها را از منظر شخصیتی موشکافانه بررسی کردهایم. اما چگونه این ویژگیها را در خود تقویت میکنید؟ برای آنکه از این ویژگیها برخوردار شوید، باید از خودتان آغاز کنید. با خودشناسی مسیر ظهور استعدادها و مهارتها آغاز میشود. در اینباره توصیههای زیر را جدی بگیرید:
- روی نقاط قوت خودتان متمرکز شوید.
- سعی کنید تا با بررسی جوانب آیندهنگر باشید.
- مهارت گوش دادن و توجه کامل به صحبت دیگران را تمرین کنید.
- از بازخورد اطرافیان نسبت به تصمیمات خود استقبال کنید و بگذارید تا در مورد شما و تصمیمات شما اظهار نظر کنند.
- متمرکز باشید. در صورتی که مدیر سازمانی هستید، از همین حالا بر روی اهداف و برنامههای مجموعه خود متمرکز شوید.
- سعی کنید افراد حاضر در مجموعه خود را بشناسید و با آنها ارتباط برقرار کنید.
با رعایت همین نکات ساده و اندکی مهارتهای مدیریتی قطعاً به مدیر موفق و کارآمدی تبدیل خواهید شد که در نهادی کوچک تا سازمانی بزرگ حضوری موثر و مفید دارد.
